I. KIẾN THỨC CƠ BẢN CẦN NẮM VỮNG
1. Bạn đang xem: Soạn văn bài đêm nay bác không ngủ
2. Bài thơ thể hiện sống động về tình cảm béo phì của bác bỏ Hồ đối với bộ đội, dân công ; mặt khác cũng biểu lộ lòng thương cảm của người chiến sỹ (đội viên) đối với lãnh tụ.
3. Đây là một trong những tác phẩm thơ tân tiến có nhân tố tự sự, khi tìm hiểu cần phát hiện nghệ thuật phối kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố từ sự và trữ tình, đồng thời có tác dụng quen cùng với thể thơ năm chữ.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC - HlỂU VĂN BẢN
1. bài thơ Đêm nay bác không ngủ đề cập lại mẩu truyện một tối không ngủ của bác Hồ trên phố đi chiến dịch trong thời kì binh đao chống thực dân Pháp và cảm giác của người chiến sỹ về Bác.
cốt truyện câu chuyện rất có thể tóm tắt như sau:
ngủ dậy trong một đêm mưa chính giữa rừng, anh đội viên thấy chưng Hồ đốt lửa và hết sức tận tình chăm lo cho giấc ngủ của bộ đội. Lần thứ bố anh thức dậy, anh mời bác ngủ nhưng bác bỏ vẫn từ chối. Chứng kiến cảnh đó, anh khôn xiết cảm phục tấm lòng cao niên của Bác.
2. Hình tượng chưng Hồ trong bài bác thơ được miêu tả qua bé mắt và cảm xúc của anh (đội viên) chiến sĩ. Anh vừa là người chứng kiến một tối không ngủ của Bác, vừa thẳng được đối thoại với bác cho nên mẩu truyện được đề cập lại một bí quyết tự nhiên, nhộn nhịp ; đồng thời giúp cho hình tượng trung trung khu của bài xích thơ là chưng Hồ được đề đạt vừa sống động vừa khách quan.
3. bài thơ đề cập lại nhị lần anh nhóm viên thức dậy nhìn thấy chưng không ngủ. Những lần tâm trạng và cảm xúc của anh so với Bác bao hàm điểm khác nhau:
| Lần thức dậy đầu tiên | Lần thức dậy lắp thêm ba |
- trung tâm trạng : từ không thể tinh được (Thấy trời khuya lắm rồi / nhưng sao bác vẫn ngồi) cho ái ngại, băn khoăn lo lắng không im (Anh ở lo Bác nhỏ xíu / Lòng anh cứ hề bộn) cùng trào dâng niềm thương bác bỏ (Càng chú ý lại càng thương) ; đồng thời vô cùng xúc cồn khi tận mắt chứng kiến tình cảm của bác (Bác đốt lửa sưởi ấm cho chiến sĩ, bác nhẹ chân đi dém chăn cho từng người). Trạng thái như vào giấc mộng, anh cảm giác được sự to tướng mà gần cận của vị lãnh tụ (Bóng bác bỏ cao lồng lộng / Ấm rộng ngọn lửa hồng). | - vai trung phong trạng : từ hốt hoảng (Anh tá hỏa giật mình), không chỉ “Thầm thì anh hỏi nhỏ” như lần trước nhưng tha thiết “vội vàng nằng nặc” mời chưng ngủ (Mời chưng ngủ chưng ơi!.../ bác ơi ! Mời bác bỏ ngủ). Trước câu vấn đáp của Bác, anh nhóm viên càng cảm thấy được tấm lòng yêu thương vô hạn của Bác đối với bộ đội cùng nhân dân, cho nên vì thế tâm trạng của anh ấy thấy được mập lên bên bác (Lòng vui sướng mênh mông / Anh thức luôn cùng Bác). |
Trong bài thơ người sáng tác không đề cập lần thức dậy máy hai của anh đội viên, nhưng mà lần thứ bố qua cậu thơ bác vẫn ngồi đinh ninh fan đọc cũng thấy được: trong tối ấy anh nhóm viên nhiều lần thức dậy và lần nào thì cũng chứng kiến bác Hồ ko ngủ. Tự lần một cho lần ba, trung ương trạng và cảm xúc của anh bao gồm những đổi khác rất rõ rệt.
4. trong khúc kết bài bác thơ, tác giả viết:
... Đêm nay bác không ngủ
Vì một lẽ thường xuyên tình
Bác là hồ Chí Minh.
trong veo cuộc đời vận động cách mạng của mình, chưng Hồ sẽ trải qua không ít đêm ko ngủ. Còn nhớ, thời gian bị giam giữ ở công ty lao của Tưởng Giới Thạch, bác bỏ từng: Một canh... Nhì canh... Lại tía canh / trằn trọc băn khoăn giấc chẳng thành... ; rồi giữa rừng Việt Bắc trong chiến dịch Thu - Đông 1947, bác từng: Cảnh khuya như vẽ fan chưa ngủ / không ngủ vày lo nỗi nước nhà. Vày vậy, việc Đêm nay bác không ngủ là một lẽ thường xuyên tình, vì chưng là hồ nước Chí .Minh - vị lãnh tụ béo tròn của dân tộc Việt Nam.
5. bài xích thơ được làm theo thể thơ năm chữ.
- Mỗi dòng thơ gồm năm tiếng ; mỗi khổ bao gồm bốn mẫu thơ.
- phương pháp gieo vần giữa những dòng trong một khổ thơ: chữ cuối câu thiết bị hai và chữ cuối câu thứ tía vần ngay thức thì với nhau.
- Chữ cuối của cái cuối mỗi khổ vần cùng với chữ cuối của loại đầu của khổ tiếp theo.
thiết yếu cách gieo vần được nối nhau như trên vì vậy thể thơ năm chữ này thích hợp với cách nhắc chuyện (tự sự) như bài Đêm nay bác bỏ không ngủ.
6. Trong bài xích thơ, từ bỏ láy được áp dụng như một yếu đuối tố nghệ thuật nổi bật, đưa về cho bài bác thơ một vẻ đặc sắc riêng:
- từ bỏ láy tất cả tác dụng diễn đạt tạo hình:
+ Vẻ mặt bác trầm ngâm
+ Mái lều tranh xơ xác
+ bác bỏ vẫn ngồi đinh ninh
+ Bóng bác cao lồng lộng...
- từ láy làm đội giá trị biểu cảm:
+ Anh team viên mơ màng
+ Thổn thức cả nỗi lòng
+ Thầm thì anh hỏi nhỏ tuổi
+ tuy thế bụng vẫn bồn chồn
+ Anh hốt hoảng lag mình
+ Anh đội viên nằng nặc...
II. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
1. Muốn đọc diễn cảm bài bác thơ, nên nhớ giải pháp gieo vần như đã nhắc đến ở trên ; đồng thời để ý tiết tấu và nhấn giọng. Ví dụ như với khổ thơ đầu:
Anh nhóm viên thức dậy
(đọc chậm)
Thấy trời khuya lắm rồi
(đọc nhanh hơn, nhấn bốn chữ sau)
Mà sao bác bỏ vẫn ngồi
(đọc chậm)
Đêm nay bác không ngủ
(đọc chậm, xuống giọng)...
2. Thực hành viết bài xích văn ngắn bằng lời của anh ý chiến sĩ, đề cập về kỉ niệm một đêm được sống bên chưng Hồ khi đi chiến dịch, cần xác định ngôi nhắc (ngôi máy nhất) với kể những sự việc ra mắt theo vật dụng tự các khổ thơ.
Soạn bài xích Đêm nay bác bỏ không ngủ - Cánh diều
Soạn bài bác Đêm nay bác không ngủ ngắn nhất nhưng mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát đít sách Ngữ văn lớp 6 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 6 dễ dàng hơn.
1. Chuẩn bị
Câu hỏi trang 28 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:- Khi hiểu văn phiên bản thơ bao gồm yếu tố tự sự, miêu tả, các em yêu cầu chú ý:
+ Đọc kĩ văn bản thơ và xác minh câu chuyện được nói trong bài xích thơ
+ nhận biết những nguyên tố tự sự, miêu tả trong văn phiên bản và chỉ ra công dụng của những yếu tố ấy.
+ Chỉ ra một trong những nét đặc sắc về hình thức,nghệ thuật của bài xích thơ.
Xem thêm: Xem hình ảnh ma kinh dị nhất thế giới, +777 ảnh ma kinh dị, ảnh ma búp bê hết dám đi tè
+ Ý nghĩa của bài bác thơ và các nhận thức, cảm xúc của em sau khi học.
Trả lời:
- mẩu chuyện được đề cập trong bài bác thơ là vào một trong những đêm mùa Đông ở chiến trường xa xôi, anh chiến sỹ mấy lần thức giấc dậy hầu như thấy bác Hồ đã ngồi trầm ngâm, anh rất lo lắng cho sức mạnh của Bác. Sau thời điểm nghe được hồ hết lời vai trung phong sự của bác bỏ anh càng thấm thía, hàm ân nỗi lòng của người phụ thân già vĩ đại.
- nguyên tố tự sự ngơi nghỉ trong văn bạn dạng là mẩu chuyện mà anh cỗ độ đề cập lại, trên gần như gì tôi đã chứng kiến.
- yếu tố mô tả trong văn bản là rất nhiều từ ngữ được thực hiện để diễn đạt ngoại hình, vóc dáng của Bác
à
Tác dụng: những yếu tố tự sự, diễn tả đã giúp hình ảnh Bác hồ nước được hiện lên thật chân thực, rõ ràng. Qua đó người gọi cũng gọi hơn về phẩm giải pháp và đức hi sinh muôn đời của Bác giành cho nhân dân.
- Nét rực rỡ về hình thức, nghệ thuật: người sáng tác đã sử dụng thể thơ 5 chữ, nhịp độ sâu lắng trữ tình gợi lên cảm xúc yêu thương, trân trọng bác bỏ của anh cỗ đội. Đồng thời làm nổi bật tình cảm sự hi sinh thiêng liêng của Bác giành riêng cho nhân dân.
- sau khi đọc bài bác thơ em siêu thấm thía và biết ơn những người bộ đội, đồng chí và đặc biệt là Bác Hồ. Những người dân đã dành cả cuộc đời để bảo đảm an toàn độc lập dân tộc. Để bọn chúng em được sống cuộc sống đời thường hòa bình, tự do, niềm hạnh phúc như ngày hôm nay.
Câu hỏi trang 28 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Đọc trước bài thơ Đêm nay bác bỏ không ngủ, đọc thêm về người sáng tác Minh Huệ.
Tìm đọc về người sáng tác Minh Huệ
Tiểu sử:
-Minh Huệ thương hiệu khai sinh là Nguyễn Đức Thái, sinh ngày3 mon 10năm1927,là một bên thơ tiến bộ của Việt Nam.Ngoài cây viết danh Minh Huệ, ông còn tồn tại các cây bút danh không giống là "Mai Quốc Minh, Nguyễn Thái".
- Quê tại Bến Thủy, nay nằm trong phường quang đãng Trung, thành phố
Vinh, tỉnh
Nghệ An.
Sự nghiệp phương pháp mạng gắn sát với sự nghiệp văn học:
-Ông vận động cho
Việt Minhtừ tháng 5 năm 1945 và tham gia giành chính quyền ở
Nghệ Antrong
Cách mạng mon 8năm 1945.
-Khi quân Pháp nổ súng tái chỉ chiếm Đông Dương, ông vận động tuyên truyền, nghệ thuật tuyên huấn, báo chí ở Nghệ An, khu ủy khu bốn và một số nơi.
-Ông bước đầu viết năm 1951, khi bắt đầu 24 tuổi. Ông từng là Hội trưởng Hội sáng tác âm nhạc liên khu vực IV,Trưởng ban thơ, lý luận, phê bình; Văn học tập dịch công ty xuất bản văn học,Ủy viên Ủy phát hành chính kiêm Trưởng ty văn hóa truyền thống Nghệ An.
-Sau khi bao gồm phủ
Việt phái mạnh Dân công ty Cộng hòakiểm soát trọn vẹn miền Bắc, ông tiếp tục tới trường và tốt nghiệp đh Văn, được kết nạp làm Hội viên Hội công ty văn việt nam (1957), chủ tịch Hội nghệ thuật Nghệ Tĩnh, Ủy viên Ủy ban trung ương Hội câu kết Văn học nghệ thuật nước ta (1984-1991).
Các cống phẩm tiêu biểu:
2. Đọc hiểu
a. Trong những khi đọc
Câu hỏi trang 29 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Chỉ ra chức năng của những từ láy vào khổ thơ máy hai
Trả lời:
-Các từ bỏ láy vào khổ thơ thứ 2 là: trầm ngâm, lâm thâm, xơ xác.
- Tác dụng: những từ láy gợi ra vẻ suy tư, lo lắng của Bác, trong thực trạng không gian mưa gió, thiếu thốn, khắc nghiệt. Các từ láy đó đã làm tăng mức độ gợi hình, gợi tả cho khổ thơ.
Câu hỏi trang 29 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Xác định và nêu chức năng của phương án tu từ bỏ trong loại thơ số11.
Trả lời:
-Câu thơ “Người thân phụ mái tóc bạc” sử dụng giải pháp tu trường đoản cú ẩn dụ
- “Người cha” tại chỗ này được ẩn dụ cho “Bác Hồ”: bác bỏ Hồ luôn luôn quan tâm, yêu thương lo lắng cho từng bữa tiệc giấc ngủ của các người chiến sỹ như người cha lo lắng cho những đứa con thân yêu của mình.
Câu hỏi trang 29 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Chú ý công dụng của lốt gạch đầu chiếc ở những dòng thơ số 23,25 và bài toán tạo nguyên tố tự sự.
Trả lời:
- bác bỏ ơi! bác bỏ chưa ngủ?
- Chú cứ câu hỏi ngủ ngon
→Tác dụng của vệt gạch đầu dòng ở cả hai câu thơ trên được đặt ở đầu câu để đánh dấu lời nói thẳng của nhân vật.
Câu hỏi trang 30 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Các từ " đinh ninh", " phăng phắc" góp em hình dung ra hình hình ảnh Bác từ bây giờ như vắt nào?
Trả lời:
- Gợi ra cho em hình ảnh giữa trời tối yên tĩnh, vắng tanh lặng, bác bỏ ngồi trầm ngâm, tập trung để ý đến một vấn đề mập mạp của dân tộc. Nhì từ láy này còn có vai trò bự trong việc mô tả chân dung Bác: khắc hoạ được gắng thể, ví dụ tư thế, tầm vóc và tâm tư của chưng trong đêm không ngủ.
Câu hỏi trang 31 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Khổ thơ này thể hiện tâm trạng của ai?
Trả lời:
- Khổ thơ trên bộc lộ tâm trạng của Bác, khi nghĩ về những người dân công đêm nay buộc phải ngủ quanh đó rừng hoang, rét mướt giá.
Câu hỏi trang 31 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Xác định giải pháp gieo vần của hai khổ thơcuối.
Trả lời
- giải pháp gieo vần của của hai khổ thơ cuối: chữ cuối mẫu 2 vần với chữa cuối dòng 3 ( hồng-mông), khổ cuối đặc biệt quan trọng hơn: chữ cuối cái 3 vần với chữ cuối mẫu 4 (tình- Minh)
b. Sau thời điểm đọc
Câu 1 trang 31 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Bài thơ gồm có nhân đồ gia dụng nào? tìm kiếm các cụ thể liên quan đến hoàn cảnh xuất hiện của những nhân vật. đề cập lại mẩu truyện trong bài bác thơ dựa theo chưa có người yêu tự thời gian (khoảng 9-10 dòng)
Trả lời:
- bài thơ tất cả hai nhân vật dụng là bác Hồ với anh đội viên (bộ đội)
- yếu tố hoàn cảnh xuất hiện của những nhân thiết bị là vào một đêm trời vẫn khuya, mưa lâm thâm, lân cận bếp lửa hồng ở 1 mái lều tranh xơ xác.
- nói lại mẩu chuyện dựa theo cô đơn tư thời gian.
Hôm đó, vào một đêm ngày đông trời mưa và vô cùng lạnh bắt buộc tôi giật mình tỉnh giấc giấc, tỉnh dậy tôi thấy bác bỏ vẫn chưa ngủ tôi bèn giục bác nhưng bác nói hãy cứ ngủ trước đi rồi chưng đi rém chăn, đốt lửa cho cửa hàng chúng tôi ngủ ngon. Tôi thiếp vào giấc ngủ từ cơ hội nào không xuất xắc lần thứ hai thức giấc giấc vẫn thấy bác bỏ ngồi đó vẻ mặt suy tứ trầm ngâm của bác bỏ làm tôi không ngoài lo lắng, bồn chồn giục bác đi ngủ nhưng chưng vẫn âm thầm ngồi. Đến lần thứ tía tỉnh dậy, tôi cần tới tận tay bảo, bác hãy ngủ đi ko thì sẽ ảnh hưởng đến sức mạnh lắm, từ bây giờ Bác new tâm sự cùng với tôi những lo lắng băn khoăn của mình, Bác lo ngại cho đoàn dân công nay không tồn tại chỗ ngủ không tồn tại chăn, màn, trời lại mưa núm này. Tôi nghe mà lòng yêu thương xót và biết ơn vô thuộc vị lãnh tụ mũm mĩm của dân tộc. Đêm đó, tôi và chưng cùng nhau thức cho tới tận sáng, chính là kỉ niệm nhưng mãi mãi tôi quan trọng nào quên.
Câu 2 trang 31 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Liệt kê các chi tiết thể hiện tình yêu của Bác đối với các chiến sĩ và dân công. Chi tiết nào gây tuyệt hảo nhất cho em
Trả lời
- Các chi tiết thể hiện cảm tình của bác bỏ với đồng chí và dân công
" Rồi bác bỏ đi dém chăn
Từng bạn từng fan một
Sợ con cháu mình đơ thột
Bác nhón chân vơi nhàng."
*
" chưng thương đoàn dân công
Đêm nay ngủ bên cạnh rừng
Rải lá cây làm cho chiếu
Manh áo đậy làm chăn”
" Càng yêu quý càng lạnh ruột
Mong trời sáng sủa mau mau"
- Em yêu thích nhất chi tiết“Sợ cháu mình giật thột/ bác nhón chân dịu nhàng”
Câu 3 trang 31 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Tìm các cụ thể thể hiện cảm tình của anh team viên giành cho Bác hồ ( từ chiếc 1-dòng 44). Cụ thể nào đem đến cho em nhiều cảm hứng nhất?
Trả lời:
-Các chi tiết thể hiện cảm xúc của anh nhóm viên giành riêng cho Bác Hồ
“Anh nhóm viên nhìn Bác
Càng quan sát lại càng thương
Người phụ vương mái tóc bạc
Đốt lửa đến anh nằm”
“- chưng ơi! bác bỏ chưa ngủ
Bác tất cả lạnh lắm không”
" không biết nói gì hơn
Anh nằm lo bác ốm
Lòng anh cứ bề bộn"
" Anh tá hỏa giật mình"
" Anh nôn nóng nằng nặc"
"Lòng vui náo nức mênh mông
Anh thức luôn luôn cùng Bác"
-Chi tiết nào mang về cho em những cảm xúcnhất là: “- bác ơi! chưng chưa ngủ/Bác gồm lạnh lắm không”
Câu 4 trang 32 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Câu thơ “Đêm nay bác bỏ không ngủ” được điệp lại mấy lần trong bài bác thơ? Ý nghĩa của việc điệp lại này là gì?
Trả lời
- Câu thơ“Đêm nay bác bỏ không ngủ”được điệp lại 3 lần
- Ý nghĩa của việc điệp lại 3 lần là: khớp ứng với cha lần thức giấc của anh đội viên số đông thấy bác bỏ chưa ngủ, việc lặp lại nhằm mục tiêu nhấn mạnh khỏe sự lo lắng, yêu thương, chăn chở của chưng dành cho người chiến sĩ, dân công. Đồng thời cũng bộc lộ sự băn khoăn, lo lắng của anh team viên dành riêng cho Bác.
Câu 5 trang 32 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Hãy chỉ ra một vài yếu tố biểu đạt trong văn bạn dạng và nêu chức năng qua một ví dụ cầm thể.
Trả lời
- một trong những yếu tố biểu đạt trong văn bảnlà:
" Vẻ mặt chưng trầm ngâm
Ngoài trời mưa lâm thâm
Mái lều tranh xơ xác"
" bác bỏ nhón chân dịu nhàng"
" Bóng bác cao lồng lộng
Ấm rộng ngon lửa hồng"
- Em say mê nhất là hình ảnh
" Bóng bác bỏ cao lồng lộng
Ấm hơn ngọn lửa hồng"
- chức năng của yếu tố mô tả trong câu thơNgoài trời mưa lâmthâm/Mái lều tranh xơ xác"đã cho biết thêm hiện thực cuộc sống đời thường vô cùng khắc nghiệt, thiếu thốn thốn, dữ dội mà những người dân lính đề xuất trải qua.
Câu 6 trang 32 SGK Ngữ Văn 6 – Tập 2:Đoạn trích sau là cục bộ câu chuyện mà lại Minh Huệ được nghe kế lại về Bác. Đọc đoạn trích và thực hiện yêu cầu:
Chỉ ra sự kiểu như nhau, khác biệt giữa đoạn trích và bài xích thơ của Minh Huệ.
Trả lời
- bên thơ Minh Huệ đã viết bài thơ dựa trên mẩu truyện mà bản thân được nghe lại về Bác
-Sự giống nhau, khác nhau giữa đoạn trích và bài thơ của Minh
Huệ:
+ như thể nhau: Về nội dungđều thể hiệntấm lòng thân thương sâu sắc, rộng lớn của bác với quân nhân và nhân dân,tình cảm yêu kính, cảm phục của bạn chiến sĩ so với lãnh tụ
+ khác nhau:
+Hình thức: 1 bài bác là vănxuôi, 1 bài biểu đạt bằng thơ(5 chữ)
+ anh team viên) còn bài văn bên trên theo ngôi đề cập thứ ba, chỉ cần Minh Huệ nghe đề cập lại
